Betekenis
van de kloostergeloften
Een
gelofte bestaat hierin: dat we God iets beloven en dat dan ook volbrengen.
Er
zijn evenwel verschillende geloften. – De een legt de gelofte af: een werk van
boetvaardigheid te zullen verrichten; de ander belooft een bedevaart, of de
boom van zijn wezen of werk, of slechts de vruchten ervan; en dat wel voor een
bepaalde tijd.
Maar
wij doen geloften omtrent dit alles te samen, n.l. van een boetewerk: dat
echter niet één jaar, doch altijd zal duren, en bestaat in ’t om Christus’ wil
voortdurend versterven van onszelf.
Wij
beloven een bedevaart: niet echter naar Jeruzalem of naar de berg Horeb, zoals
de grote Elias deed, maar een pelgrimstocht naar de Hemelse Stad, langs de
smalle weg van de Evangelische Raden.
Wij
beloven krijg te zullen voeren: niet slechts tegen de vijanden van het Kruis,
maar óók tegen onszelf en tegen de Satan; en ook dát weer niet voor één jaar,
maar voor héél ons leven.
Wij
beloven niet alleen de boom van onszelf of ons werk en de nieuwe vruchten
daarvan, maar álles tegelijkertijd wat we bezitten of ooit zouden kunnen
bezitten.
Hoe
dit?
Wij
offeren God de tienden van alles wat bestaat! Wat wij ter wereld slechts zouden
kunnen bezitten: offeren we door de gelofte van armoede.
Het
zinnelijk leven, dat ons met de dieren gemeen is: offeren we door de gelofte
van zuiverheid.
Ja,
wat wij met de Engelen gemeen hebben, n.l. ons verstond, onze wil, ons oordeel
en ons inzicht: brengen wij door de gelofte van gehoorzaamheid ten offer.
Is
het derhalve niet waar, dat wij God de tienden offeren van alles wat bestaat?
En
niet alleen het uitwendige offeren we, maar ook het inwendige.
Zo
bijvoorbeeld door de gelofte van armoede: óók de begeerte naar alles wat onze
ogen kan aantrekken. En wanneer wij het tijdelijke zien: dan verachten we dat
en doven de inwendige begeerte daardoor om Gods wil in ons uit.
Wanneer
ons vlees oneerbare lusten en gedachten in ons opwekt, en door de verbeelding
aan het verstand schandelijke voorstellingen opdringt: dan onderdrukt de
gedachte aan onze gelofte van zuiverheid ook de inwendige slechte begeerten; en
wij hernieuwen het offer van ons lichaam en ons hart aan God, om te voorkomen
dat onze wil zou toestemmen in de voorgestelde aanlokkingen.
Wanneer
onze Overste zegt: “Doe dit,” dan wekt de eens beloofde gehoorzaamheid ons
aanstond weer op, en overtuigt ons: dat wij er geen oordeel over mogen vellen,
of het gegeven bevel inderdaad nuttig is, doch aanstonds offert de gehoorzaamheid
ons met grote bereidwilligheid aan God op: daar we beloofd hebben niet slechts
ten dele, maar geheel en al omwille van God aan onze Oversten onderworpen te
zijn, - en omdat we nu toebehoren aan de gehoorzaamheid, waaraan we ons geheel
hebben toegewijd.
Wie
dus God iets ontrooft van wat Hém toebehoort, en dit tot het zijne maakt: hij
zondigt.
Beschouw
hierbij ook Gods goedheid, die bij onze geloften zo treffend tot uiting komt!
God
namelijk heeft onze goederen niet nodig! en tóch – mits we het slechts met
oprechtheid brengen – neemt Hij zelfs het geringste offer van ons aan als ware
het van hoge waarde. En Hij vergeldt het ruimschoots met goederen, die eeuwig
zijn! en belooft ons het honderdvoud terug te zullen schenken. Ja, óók in dit
leven hier op aarde vergeldt Hij het op wonderbare wijze: zodat aan zijn armen
niets ontbreekt, en ze het dikwijls zelfs beter hebben dan de rijken deze
wereld.
(Exhortatio 395)
