LITURGIA HORARUM Lectio altera Die 22 ianuarii S. VINCENTII, DIACONI ET MARTYRIS In illo Vincentius vicit, a quo victus est mundus. Vincentius overwon in Hem, door wie de wereld overwonnen is.

Memoria facultativa

H. Vincentius van Zaragoza, in gevangenschap.

Olieverf op hout, Auteur anoniem, School van Francisco Ribalta.

Vincentius, diaconus Ecclesiæ Cæsaraugustanæ, in persecutione Diocletiani, Valentiæ in Hispania acerbis cruciatibus traditus, martyr occubuit. Eius cultus statim per Ecclesiam diffusus est.

Vincentius, diaken van de kerk van Zaragoza, stierf tijdens de vervolging van Diocletianus, na verschrikkelijke folteringen, te Valencia (Spanje) in 304 de marteldood. Zijn verering verbreidde zich in korte tijd over de gehele westerse kerk.

Lectio altera

Ex Sermónibus sancti Augustíni epíscopi

(Sermo 276, 1-2: PL 38, 1256)

In illo Vincentius vicit, a quo victus est mundus

Vobis, inquit, donátum est pro Christo non solum ut credátis in eum, verum étiam ut patiámini pro eo.

Accéperat hæc utráque levíta Vincéntius, accéperat et habébat. Si enim non accepísset, quid habéret? Habébat in sermóne fidúciam, habébat in passióne tolerántiam.

Nemo ergo de corde suo præsúmat, quando profert sermónem; nemo de suis víribus confídat, quando suffert tentatiónem, quia et, ut bona prudénter loquámur, ab illo est nostra sapiéntia et, ut mala fórtiter perferámus, ab illo est nostra patiéntia.

Recólite Dóminum Christum suos in Evangélio discípulos admonéntem; recólite mártyrum Regem cohórtes suas armis spiritálibus instruéntem, bella monstrántem, adiutória ministrántem, præmia pollicéntem, qui, cum dixísset discípulis suis: In hoc mundo pressúram habébitis, mox unde térriti consolaréntur, adiúnxit dicens: Sed confídite, ego vici mundum.

Quid ergo mirámur, caríssimi, si in illo Vincéntius vicit, a quo victus est mundus? In hoc, inquit, mundo pressúram habébitis: ut si premit, non ópprimat; si oppúgnat, non expúgnat. Dúplicem mundus áciem prodúcit contra mílites Christi. Blandítur enim ut decípiat, terret ut frangat. Non nos téneat volúptas própria, non nos térreat crudélitas aliéna, et victus est mundus.

Ad utrósque áditus occúrrit Christus, et non víncitur christiánus. Si considerétur, in ista passióne, humána patiéntia, íncipit esse incredíbilis; si agnoscátur divína poténtia, désinit esse mirábilis.

Tanta grassabátur crudélitas in mártyris córpore, et tanta tranquíllitas proferebátur in voce tantáque pœnárum aspéritas sæviébat in membris, et tanta secúritas sonábat in verbis, ut miro modo putarémus, Vincéntio patiénte, álium non loquéntem torquéri.

Et vere, fratres, ita erat; prorsus ita erat: álius loquebátur. Promísit enim et hoc téstibus suis Christus in Evangélio, quos ad huiúsmodi certámina præparábat. Sic enim ait: Nolíte præmeditári quómodo aut quid loquámini. Non enim vos estis qui loquímini, sed Spíritus Patris vestri, qui lóquitur in vobis.

Caro ergo patiebátur, et Spíritus loquebátur, et loquénte Spíritu, non solum convincebátur impíetas, sed étiam confortabátur infírmitas.

Tweede lezing

Vincentius overwon in Hem, door wie de wereld overwonnen is.

Paulus zegt: ‘U is de genade verleend, niet alleen in Christus te geloven, maar ook voor Hem te lijden’ (Fil 1,29). De diaken Vincentius heeft beide gunsten ontvangen. Hij heeft ze ontvangen en hij bezat ze. Wat zou hij immers gehad hebben als hij het niet ontvangen had? In zijn spreken had hij vertrouwen, in zijn lijden had hij geduld. Daarom, wie spreekt mag geen hoge dunk hebben van zichzelf; wie beproeving doorstaat, mag niet op zijn eigen krachten vertrouwen. Want als we over het goede verstandig spreken, komt onze wijsheid van God, en als we moedig het kwaad verdragen, komt ons geduld van Hem.

Herinner je hoe Christus de Heer zijn leerlingen in het evangelie vermaande. Herinner je hoe de koning van de martelaren zijn troepen met geestelijke wapens uitrustte, hoe Hij hen de oorlog in het vooruitzicht stelde, hoe Hij hun hulp verleende en een loon beloofde. Hij zei tegen zijn leerlingen: ‘In deze wereld zult ge in verdrukking leven’, en om hen in hun schrik te vertroosten, voegde Hij daaraan toe: ‘maar hebt goede moed: Ik heb de wereld overwonnen’ (Jo 16,33).

Waarom dus verwonderd zijn, geliefden, als Vincentius overwon in Hem, door wie de wereld overwonnen is? ‘In deze wereld zult ge in verdrukking leven’, zegt de Heer. De wereld verdrukt maar onderdrukt niet, zij slaat maar verslaat niet. De wereld stelt een dubbele slaglinie op tegen de soldaten van Christus: ze vleit om te verschalken en ze jaagt schrik aan om te breken. Welnu, laat het eigen plezier ons niet in zijn macht houden en de wreedheid van anderen ons geen schrik aanjagen. Dan is de wereld overwonnen! Christus snelt ons in beide gevallen te hulp, zodat de christen niet overwonnen wordt. Als we in het lijden van Vincentius alleen het menselijke uithoudingsvermogen beschouwen, begint het ongeloofwaardig te worden. Maar als we er de macht van God in herkennen, dan is het niet langer een zonderlinge zaak.

Het lichaam van die martelaar werd wreedaardig afgebroken, en toch was zijn stem rustig. Zijn ledematen werden brutaal behandeld en toch klonken zijn woorden onbezorgd. Het was zo dat je vol verwondering zou denken: in het lijden van Vincentius wordt een ander gefolterd die niet spreekt. Waarlijk broeders en zusters, het is zo! Het is zeker zo: iemand anders spreekt. Want in het evangelie heeft Jezus dit beloofd aan zijn getuigen die Hij voorbereid heeft op zo’n strijd. Hij sprak aldus: ‘Maakt u niet tevoren bezorgd hoe of wat gij zult zeggen, want niet gij zijt het die spreekt, maar de Geest van uw Vader zal in u spreken’ (vgl. Mc 13,11). Het lichaam leed en de Geest sprak. En het woord van de Geest heeft niet alleen het ongeloof weerlegd maar ook de zwakheid gesterkt.