Lectio divina lingua latina Liturgia Horarum Hebdomadæ III Quadragesimæ Feria IV Beati mundo corde, quoniam ipsi Deum videbunt. Zalig de zuiveren van hart, want zij zullen God zien.

Ad Officium lectionis

Lectio altera

E Libro sancti Theóphili Antiochéni epíscopi Ad Autólycum

 (Lib. 1, 2. 7: PG 6, 1026-1027. 1035)

Beati mundo corde, quoniam ipsi Deum videbunt

Si dicas: Osténde mihi Deum tuum; dicam tibi: Osténde mihi hóminem tuum, et ego tibi osténdam Deum meum. Proínde osténde an óculi mentis tuæ vídeant, et aures cordis tui áudiant.

Quemádmodum enim, qui vident óculis córporis, percípiunt quæ in hac vita terréna peragúntur, ac ea quæ inter se dífferunt explórant, lucem et ténebras, album et nigrum, defórme et formósum, concínnum et inconcínnum, apte diménsum et inépte, pártibus excédens et mútilum; quod idem étiam de iis dicéndum, quæ sub aures cadunt, acútis sonis aut grávibus aut iucúndis; ita étiam se habent aures cordis et óculi mentis, ut Deum vidére possint.

Vidétur enim Deus ab iis qui eum vidére possunt, síquidem óculos mentis apértos habent. Omnes enim habent óculos, sed quidam calígine suffúsos, ac solis lucem non vidéntes. Neque ex eo quod cæci non vídeant, idcírco lux solis non lucet, sed sibi ipsis assígnent cæci et suis óculis. Sic et tu mentis tuæ óculos calígine suffúsos habes ob peccáta et malas actiónes tuas.

Ut spéculum renídens, ita ánimam hóminis puram esse decet. Cum ígitur ærúgo in spéculo exstíterit, non potest hóminis vultus in spéculo cónspici; ita, cum peccátum in hómine fúerit, non potest quisquam huiúsmodi Deum vidére.

Sed, si vis, potes sanári: da te médico, et punget óculos mentis et cordis tui. Quis est iste médicus? Deus, qui per Verbum et sapiéntiam sanat et vivíficat. Deus per Verbum et sapiéntiam cóndidit univérsa: nam Verbo eius firmáti sunt cæli, et Spíritu eius omnis virtus eórum. Præstantíssima est illíus sapiéntia. Deus in sapiéntia terram fundávit; cælos præparávit in prudéntia; in sensu disrúpti abýssi, et nubes rorem effudérunt.

Hæc si intéllegis, o homo, et pure et sancte ac iuste vivas, potes Deum vidére; sed ante ómnia præeant in corde tuo fides et timor Dei, tuncque hæc intélleges. Cum mortalitátem deposúeris et immortalitátem indúeris, tunc Deum pro méritis vidébis. Excitat enim tuam carnem cum ánima immortálem Deus, ac tunc factus immortális immortálem vidébis, si nunc ei credíderis.

Tweede lezing

Uit de geschriften van de heilige Theofilus, bisschop van Antiochië († ca. 186)

Zalig de zuiveren van hart, want zij zullen God zien

Als gij zegt: ‘Toon mij uw God’, dan zou ik kunnen zeggen: ‘Toon mij uw mens, en ik zal u mijn God tonen.’ Toon mij daarom dat de ogen van uw ziel zien en de oren van uw hart horen.

Zij die met de ogen van het lichaam zien, nemen waar hoe het in het leven hier op aarde toegaat, en kunnen een onderscheid maken tussen licht en donker, of tussen wit en zwart, lelijk en mooi, of tussen wat sierlijk is en de juiste verhoudingen heeft, en wat plomp is en niet de juiste verhoudingen heeft, of tussen wat bovenmatig groot is en wat afgeknot is. Dit geldt ook voor het gebied van het gehoor: zo kunnen zij onderscheiden wat hoge en lage tonen zijn en wat aangenaam in de oren klinkt. Eveneens zou men nu van de oren van het hart en de ogen van de ziel kunnen zeggen dat zij God kunnen horen en aanschouwen.

God is immers voor degenen die Hem kunnen zien, zichtbaar, wanneer zij de ogen van hun ziel geopend hebben. Allen hebben immers ogen, maar van sommigen is de blik versluierd en zij zien het licht van de zon niet. Als blinden niet zien, dan wil dat tenslotte nog niet zeggen dat het zonlicht niet meer schijnt. De blinden moeten bij zichzelf en bij hun ogen de oorzaak zoeken. Zo hebt ook gij, mens, de ogen van uw ziel omfloerst door uw zonden en slechte werken.

Als een spiegel zo glanzend moet de ziel van de mens zijn. Wanneer er dus roest op de spiegel zit, is het gezicht van de mens in de spiegel niet te zien. Als er in een mens nu zonde is, dan kan zo iemand God niet zien.

Als gij echter wilt, kunt gij genezen worden. Vertrouw u toe aan de geneesheer en Hij zal de ogen van uw ziel en van uw hart het licht schenken. Wie is die geneesheer? God is het, Hij die verzorgt en levend maakt door middel van zijn woord en wijsheid. God heeft door middel van zijn woord en wijsheid alles gemaakt. Immers, ‘Hij heeft de hemel gemaakt door zijn woord, zijn stem schiep de hemelse machten’ (Ps. 33 (32), 6). Zijn wijsheid is het machtigst. God grondvestte door zijn wijsheid de aarde, door zijn gedachten bereidde Hij de hemel en door zijn zintuigen spleten afgronden open en lieten wolken hun regen vallen.

Als gij, mens, dat bedenkt, kunt gij door heilig, vroom en rechtvaardig te leven God zien. Boven alles echter moet dan in uw hart geloof en vrees voor God u voorgaan en dan pas zult gij dit inzien. Wanneer gij uw sterfelijkheid aflegt en u met onsterfelijkheid bekleedt, dan zult gij, zoals ge verdient, God zien. God wekt immers samen met uw ziel uw vlees op tot onsterfelijkheid. Als gij nu in Hem gaat geloven, zult gij in onsterfelijkheid de Onsterfelijke aanschouwen.