De
H. Leo de Grote en Attila. Rafael Sanzio,
1514. Fresco.
Pauselijk
paleis in het Vaticaan
Vandaag gedenken we paus Leo de Grote [400-461], groot theoloog
van de 5e eeuw, die de Kerk bestuurde op het moment van het grote
debat rond de goddelijke persoon van Christus in wie werkelijk de goddelijke en
menselijke natuur zijn verenigd. Leo bevestigde de orthodoxe traditie in zijn
beroemde Tomus Leonis, de dogmatische
Brief aan Flavianus, die door het Concilie van Chalcedon (451) werd goedgekeurd
met de woorden: “Door de mond van Leo heeft Petrus gesproken”.
De meest bekende episode van zijn Leo’s
pontificaat was zijn ontmoeting in Mantua in 445 de koning van de Hunnen, die het noorden van Italië was binnengevallen en
keizer Valentianus III het keizerlijk hof in Ravenna op te geven en zich terug
te trekken in Rome.
Leo overtuigde Attila af te zien van een
invasie in Rome en kreeg het gedaan dat diens leger zich terugtrok door het
ondertekenen van een vredesverdrag met het Romeinse Rijk waar tegenover wel de
betaling van oorlogsschatting stond.
Een andere theorie voor de terugtrekking
van Atilla uit Italië is dat zijn leger te kampen had met honger en epidemieën.
Dit jaartal is van grote symbolische
betekenis daar de voornaamste politieke macht in Europa , ofschoon het Romeinse
Rijk nog zou bestaan tot 476, reeds bij de Kerk en niet bij het keizerrijk bleek
te liggen.
Een aantal jaren later, in 455, doet
zich eenzelfde situatie voor: de vandalen van Genserik plunderen Rome, maar de
paus verkrijgt dat het leven van de
Romeinen wordt gespaard en dat er geen brand wordt gesticht. Als paus verkreeg
hij de eretitel van pontifex maximus,
welke de Romeinse keizers sinds 382 niet meer voerden. Paus Leo de Grote werd
heilig verklaard in 1574; zijn feestdag werd op
10 november in de liturgische kalender ingeschreven, de dag van zijn
dood.
Het fresco, dat we hier kunnen zien werd
geschilderd door Rafael voor de pauselijke vertrekken in het Vaticaan. Links de heilige paus Leo die tot een
vergelijk komt met Attila. In feite gaat het om een schilderij van paus Leo X,
mecenas van de geniale schilder Rafael Sanzio.
