‘De hemel is naar beneden gekomen en ligt nu om ons heen, in scherven op de aarde.’ Zo sprak Kees Fens. Gebroken is de gelukkige eenheid van religieuze en seculiere kunst waarmee de westerse beschaving doorschoten was. Maar in meerstemmige muziek vond Fens een manier om de hemelscherven weer even aan elkaar te lijmen. Die muziek, vooral van Monteverdi, was volgens Machtelt Brüggen Israëls dan ook verbonden met de plaatsen waar zij klonk. Muziek bestond in tekst, beeld en ruimte. Omgekeerd waren tekst, beeld en ruimte met de muziek verweven. Juist doordat meerstemmige muziek vorm en plaats had aan- en ingenomen is het voor ons nu een schatkamer van de herinnering. Van herinnering aan waar zij klonk en aan wie ernaar luisterde. Aan waar muziek was.
Tekst nog niet verschenen maar wel veel informatie op keesfensstichting.nl
Uit een van de onvolprezen stukken van kloostervriend Peter Nissen op facebook over deze lezing:
Heel bijzonder was bijvoorbeeld haar uitleg van het motet Duo Seraphim. Monteverdi heeft waarschijnlijk in 1605 de muziek gecomponeerd voor de feestelijke installatie van de drie doeken van de Triniteit, die Pieter Paul Rubens schilderde voor de kerk van de Santissima Trinità in Mantua. Bij die verbeelding van de Triniteit heeft Monteverdi, zo suggereerde zij, zijn Duo Seraphim gecomponeerd. Later heeft hij die ingevoegd in zijn toonzetting van het avondgebed van de kerk, de Mariavespers. Duo Seraphim begint, zoals de titel aangeeft, als een duet van twee tenoren, de twee serafijnen, die elkaar het driewerf heilig uit het Bijbelboek Jesaja (6,3) toezingen. Maar dan voegt zich een derde stem erbij. In polyfonie zingen zij de tekst uit de Eerste Johannesbrief over de drie getuigen in de hemel (1 Johannes 5, 7-8). Maar op de woorden ‘en deze drie zijn één’ komen de drie tenoren in unisono bij elkaar. ‘Monteverdi heeft het onzichtbare verklankt,’ aldus Machtelt Brüggen Israëls: ‘Wat de teksten trachten uit te spreken, geeft de muziek te vermoeden.’
en nu de muziek:
