12 MEI
Pancratius is de tweede IJsheilige en patroonheilige voor Eerste Communicanten. Hij werd op jonge leeftijd wees in Phrygië, werd opgevoed door een oom en ging naar Rome, waar hij zich op veertienjarige leeftijd bekeerde tot het christendom. Hij liet zich dopen door paus Caius en bleef standvastig tijdens de christenvervolgingen onder keizer Diocletianus. Hij zwoer zijn geloof niet af, weigerde aan de Romeinse goden te offeren en stierf de marteldood: hij werd met een zwaard onthoofd. Omdat hij zo jong was, is hij patroonheilige van Eerste Communicanten (samen met H. Tarcisius, H. Gerardus Majella en H. Pius X). Daarnaast is hij voor ridders patroon van het eens gegeven woord.
Boven zijn graf werd de St. Pancratiusbasiliek in Rome gebouwd. Zijn hoofd werd als reliek bewaard in de St. Jan van Lateranen, van 850 tot 1966, maar kwam daarna terug naar zijn oorspronkelijke plek. Toen in de zevende eeuw relieken in Engeland terecht kwamen, werd Pancratius ook daar vereerd. Vooral door toedoen van de H. Augustinus, aartsbisschop van Canterbury, die de eerste door hem gestichte kerk naar Pancratius vernoemde. In Londen is een wijk naar Pancratius genoemd (St. Pancras) en is het St. Pancras International één van de grootste kopstations, vlakbij King’s Cross, waar de Kanaaltunnel begint. In Nederland zijn meerdere plaatsen en kerken aan hem gewijd, zoals in Mesch, Hoogeloon, Oostvoorne en Sloten.
Pancratius is, passend bij zijn status als IJsheilige, ook patroon van jonge aanplant en bloesem. De overige IJsheiligen zijn: H. Mamertus (11 mei), H. Servatius van Maastricht (13 mei) en H. Bonifacius van Tarsus (14 mei), soms afgesloten met H. Sophia van Rome (15 mei en 30 september).