Lectio divina lingua latina Liturgia Horarum Ad Officium lectionis Hebdomada 7 per annum feria V Alta profunditas Dei De grote diepte van God

Lectio altera

Ex Instructiónibus sancti Columbáni abbátis

(Instr. 1 de Fide, 3-5: Opera, Dublin, 1957, pp. 62-66)

Alta profunditas Dei

Deus ubíque est, imménsus totus, et ubíque próximus iuxta suum de se testimónium: Ego sum, inquit, Deus próximans, et non Deus de longe. Non ergo longe a nobis manéntem quærimus Deum, quem intra nos si merémur habémus. In nobis enim hábitat quasi ánima in córpore, si tamen nos membra sana sumus eius, si mórtui nos sumus peccátis. Tunc vere ille hábitat in nobis, qui dixit: Et habitábo in eis, et inter illos ambulábo. Si autem digni sumus ut ille in nobis sit, tunc in veritáte ab illo vivificámur, quasi viva eius membra: In ipso enim, ut ait Apóstolus, vívimus et movémur et sumus.

Quis, inquam, iuxta hanc ineffábilem et incomprehensíbilem esséntiam eius, Altíssimum investigábit? Quis Dei profúnda perscrutábitur? Quis infinítum Deum ómnia impléntem et ómnia circumdántem, ómnia penetrántem et ómnia excedéntem, ómnia capiéntem et ómnia effugiéntem, scire gloriábitur? Quem nemo vidit umquam ut est. Nullus ítaque præsúmat quærere investigabília Dei, quid fuit, quómodo fuit, qui fuit. Hæc sunt ineffabília, inscrutabília; investigabília; simplíciter tantum, tamen fórtiter crede quod sic est Deus, et sic erit, quómodo fuit, quia inconvertíbilis Deus est.

Quis est ergo Deus? Pater, Fílius, et Spíritus Sanctus, unus Deus est. Amplius non requíras de Deo; quia voléntibus altam scire profunditátem, rerum ante natúra consideránda est. Trinitátis enim sciéntia profunditáti maris mérito comparátur, iuxta illud Sapiéntis: Et alta profúnditas, quis invéniet eam? Quia sicut maris profúnditas ab humánis est vísibus invisíbilis, ita Trinitátis divínitas ab humánis simíliter sénsibus incomprehensíbilis deprehénditur. Et ídeo si quis, inquam, scire volúerit quid crédere debúerit, non putet se plus bene intellégere loquéndo quam credéndo: magis enim longe refúgiet quæsíta divinitátis sapiéntia, quam erat.

Quære ergo sciéntiam summam, non verbórum disputatióne, sed morum bonórum perfectióne; non lingua, sed fide, quæ de cordis simplicitáte procédit, non quæ de impietátis doctæ coniectúra collígitur. Si ergo tractatiónibus quæsíeris ineffábilem, lóngius recédet a te magis quam erat; si fide, stabit, ubi deget, in portis sapiéntia; et ubi versátur vel ex parte vidébitur. Sed tunc in veritáte étiam aliquátenus attíngitur, quando invisíbilis incomprehensibíliter créditur; Deus enim credéndus est invisíbilis ut est, licet ex parte a mundo corde videátur.

Tweede lezing

Uit de onderrichtingen van de H. Columbanus, abt

(Instr. 1 de Fide, 3-5: Opera, Dublin, 1957, pp. 62-66)

De grote diepte van God

God is overal, geheel onmetelijk en overal nabij, volgens zijn getuigenis over Zichzelf: Ik ben een God van nabij, geen God van verre. Daarom zoeken wij God niet als een die verweg van ons is, maar als een die wij in ons bezitten als we het verdienen. Want Hij woont in ons als een ziel in een lichaam, als wij tenminste gezonde ledematen van Hem zijn en dood zijn voor de zonden. Dan woont Hij waarlijk in ons die gezegd heeft: En Ik zal onder hen wonen en te midden van hen wandelen. Als wij dan waardig zijn dat hij in ons woont, worden wij in waarheid door Hem in leven gehouden als zijn levende ledematen. Want in Hem, zoals de Apostel zegt, leven wij, bewegen wij ons en zijn we.

Wie zal, zeg ik, het oog gericht op zijn onuitsprekelijk en onbegrijpelijk Wezen, de Allerhoogste doorgronden? Wie zal Gods diepten doorvorsen? Wie zal er zich op beroemen de oneindige God te kennen, die alles vervult en alles omvat, alles doordringt en alles te boven gaat, die alles beheerst en aan alles ontsnapt? Die niemand ooit gezien heeft, zoals Hij is. Niemand derhalve matige zich aan het onnaspeurlijke van God te onderzoeken: wat hij was, hoe Hij was en wie Hij was. Dit zijn onuitsprekelijke geheimen, niet uit te vorsen of te onderzoeken. Maar eenvoudig en toch sterk moet ge geloven, dat God zo is en zo zal zijn, als hij was, omdat hij onveranderlijk is.

Wie is God dan? Vader en Zoon en Heilige Geest zijn één God. Onderzoek niet verder omtrent God, want zij de grote diepte van iets willen kennen, moeten er eerst de natuur van beschouwen. De kennis nu van de Drieëenheid wordt terecht vergeleken met de diepte van de zee, naar het woord van de Wijze (de Prediker): En de grote diepte, wie kan haar vinden? Omdat zoals de diepte van de zee voor menselijke blikken onzichtbaar is, zo is de Godheid van de Drieëenheid ook voor het verstand onbegrijpelijk. En als daarom, zeg ik, iemand wil leren kennen wat hij moet geloven, moet hij niet beter menen te begrijpen door te spreken dan door te geloven, want de gezochte kennis van de Godheid zal verder van hem vluchten dan ze al was.

Zoek derhalve naar de hoogste kennis, niet door te redetwisten met woorden, maar door de vervolmaking van uw goede zeden; niet door de tong maar door het geloof, dat voortkomt uit de eenvoud des harten; en dat niet verkregen wordt door gissingen van een oneerbiedige geleerdheid. Als ge dus door wetenschappelijke verhandelingen de Onuitsprekelijke zoekt, zal Hij verder van u wijken, meer dan Hij was. Als ge het beproeft door het geloof, zal de Wijsheid bij de deur staan, waar zij zal vertoeven en waar zij zich ophoudt, ja zelfs ten dele zal gezien worden. Maar dan zal ze ook in waarheid enigermate worden bereikt, wanneer de Onzichtbare onbegrijpelijk in geloof wordt aanvaard; want God moet onzichtbaar als hij is, in geloof worden aanvaard, hoewel Hij ten dele door het zuivere hart wordt gezien.