Lectio
altera
Ex Homilíis sancti
Bernárdi abbátis in Láudibus Vírginis Matris
(Hom. 4, 8-9: Opera
omnia, Edit. Cisterc. 4 [1966], 53-54)
Tweede
lezing
Uit
een preek van de heilige Bernardus, abt van Clairvaux († 1153), over de lof van
de Moedermaagd
Heel de wereld wacht op het antwoord van Maria
Gij
hebt gehoord, Maria, dat gij een Zoon zult ontvangen en baren, niet door
tussenkomst van een mens, maar door de heilige Geest. De engel wacht op uw
antwoord, want het wordt tijd voor hem om terug te keren naar God, die hem
zond. Ook wij, o Vrouwe, wij die onder een vreselijk vonnis gebukt gaan, wij
wachten op een woord van uw erbarmen.
Zie, u wordt de prijs van onze verlossing aangeboden.
Als gij toestemt, zullen wij onmiddellijk bevrijd worden. Door het eeuwige
Woord van God zijn wij ten leven gekomen, en zie, wij moeten sterven; door een
kort antwoord van u kunnen wij hersteld worden, kunnen wij weer ten leven
geroepen worden.
Dat antwoord, o milde Maagd, smeekt Adam van u af, de
balling uit het paradijs, met heel zijn ongelukkig kroost. Dat vragen Abraham
en David en de andere heilige vaders, ja uw vaders, die ook wonen in de schaduw
van de dood. Heel de wereld, die aan uw voeten ligt, wacht daarop.
En niet zonder reden, want van uw mond hangt af de
troost van de ongelukkigen, de losprijs van de gevangenen, de bevrijding van de
veroordeelden, ja het heil van alle kinderen van Adam, van heel uw geslacht.
O
Maagd, geef haastig antwoord. Geef haastig antwoord aan de engel, en door de
engel aan de Heer. Spreek uit het woord, en ontvang het Woord. Geef uw woord en
ontvang het goddelijk Woord. Spreek uit wat voorbijgaat, en aanvaard wat eeuwig
blijft.
Waarom aarzelt ge, waarom beeft ge? Geloof, belijd uw
geloof en ontvang. Laat uw deemoed dapper zijn, uw schuchterheid vertrouwen
hebben. Nu past het volstrekt niet dat uw maagdelijke eenvoud de wijsheid
vergeet. O wijze Maagd, vrees geen vermetelheid op dit uniek moment. Ook al
ligt er een beminnelijke bescheidenheid in het zwijgen, nu dwingt echte
vroomheid u tot spreken.
Open, o gelukzalige Maagd, uw hart voor het geloof, uw
lippen voor de instemming, uw schoot voor uw Schepper. Zie, Hij die door alle
volken vol verlangen wordt verwacht, staat buiten en klopt aan de deur. Ach,
als ge zoudt aarzelen, en Hij gaat voorbij, zoudt ge opnieuw moeten gaan
zoeken, vol pijn, naar uw ‘zielsbeminde’ (vgl. Hoogl. 3, 1).
Sta op, haast u, doe open. Sta op in de kracht van het
geloof, haast u uit liefde, doe open door uw instemming. En Maria zei: ‘Zie de
dienstmaagd des Heren, mij geschiede naar uw woord’ (Lc. 1, 38).
Answer quickly,
O Virgin.
Reply in haste
to the angel!
The whole world awaits Mary's reply
You have heard, O Virgin, that you will
conceive and bear a son; you have heard that it will not be by man but by the
Holy Spirit. The angel awaits an answer; it is time for him to return to God
who sent him. We too are waiting, O Lady, for your word of compassion; the
sentence of condemnation weighs heavily upon us.
The price of our salvation is offered to you. We shall
be set free at once if you consent. In the eternal Word of God we all came to
be, and behold, we die. In your brief response we are to be remade in order to
be recalled to life.
Tearful Adam with
his sorrowing family begs this of you, O loving Virgin, in their exile from
Paradise. Abraham begs it, David begs it. All the other holy patriarchs, your
ancestors, ask it of you, as they dwell in the country of the shadow of death.
This is what the whole earth waits for, prostrate at your feet. It is right in
doing so, for on your word depends comfort for the wretched, ransom for the
captive, freedom for the condemned, indeed, salvation for all the sons of Adam,
the whole of your race.
Answer quickly, O
Virgin. Reply in haste to the angel, or rather through the angel to the Lord.
Answer with a word, receive the Word of God. Speak your own word, conceive the
divine Word. Breathe a passing word, embrace the eternal Word.
Why do you delay, why are you afraid? Believe,
give praise, and receive. Let humility be bold, let modesty be confident. This
is no time for virginal simplicity to forget prudence. In this matter alone, O
prudent Virgin, do not fear to be presumptuous. Though modest silence is
pleasing, dutiful speech is now more necessary. Open your heart to faith, O
blessed Virgin, your lips to praise, your womb to the Creator. See, the desired
of all nations is at your door, knocking to enter. If he should pass by because
of your delay, in sorrow you would begin to seek him afresh, the One whom your
soul loves. Arise, hasten, open. Arise in faith, hasten in devotion, open in
praise and thanksgiving. Behold the handmaid of the Lord, she says, be it done
to me according to your word.
From a homily In Praise of
the Virgin Mother by Saint Bernard, abbot
(Hom. 4:8-9; Opera omnia, Edit Cisterc 4. [1966], 53-54)