Uit een toespraak van
Benedictus XVI tijdens de algemene audiënties over de Kerkvaders in 2007
"Het woord van God in de H. Schrift leren liefhebben"
(…) Na de dood van paus Damasus, verliet
Hiëronymus Rome in 385 en ondernam een pelgrimstocht, eerst naar het Heilig
Land, de stilzwijgende getuige van het aardse leven van Christus, en vervolgens
naar Egypte, het voorkeursland van veel monniken (vgl. Contra Rufinum 3,22; Ep.
108,6-14). In 386 verbleef hij in Bethlehem waar door de vrijgevigheid van de
Romeinse adellijke Paula een klooster voor mannen, een voor vrouwen en een
gasthuis voor de pelgrims naar het heilige Land werden opgericht, “vanuit de
gedachte dat Jozef en Maria geen plaats in de herberg gevonden hadden” (Ep. 108, 14).
Hij bleef in Bethlehem tot aan zijn dood
en ontplooide daar een geweldige activiteit: hij schreef commentaren bij het
Woord van God, verdedigde het geloof door zich krachtig te verzetten tegen
diverse ketterijen, spoorde de monniken aan tot volmaaktheid, onderrichtte de
klassieke en christelijke cultuur aan jonge leerlingen, en ontving met het hart
van een herder de pelgrims die het Heilig Land bezochten. Hij stierf in zijn
cel, dicht bij de Geboortegrot, op 30 september 419/420.
Zijn literaire voorbereiding en zijn
brede eruditie maakten Hiëronymus de herziening en vertaling mogelijk van veel
bijbelse teksten: een kostbaar werk voor de Latijnse Kerk en voor de westerse
cultuur. Op basis van de oorspronkelijke teksten in het Grieks en in het
Hebreeuws en dankzij de vergelijking met eerdere vertalingen, verwezenlijkte
hij de herziening van de vier Evangelies in de Latijnse taal, vervolgens van
het Psalmenboek en van een groot deel van het Oude Testament. Rekening houdend
met de oorspronkelijke Hebreeuwse en Griekse tekst, met de Septuagint, de
klassieke Griekse vertaling van het Oude Testament die teruggaat op de
voorchristelijke tijd, en met eerdere Latijnse vertalingen, kon Hiëronymus,
bijgestaan door andere medewerkers, een betere vertaling leveren: deze vormt de
zogenaamde “Vulgaat” , de “officiële”
tekst van de Latijnse Kerk, die als zodanig erkend is op het Concilie van
Trente, en die, na de recente herziening de “officiële” tekst van de
Latijnstalige Kerk blijft.
Wat kunnen wij van onze kant
leren van Hiëronymus? Mij lijkt vooral dit: het Woord van God in de Heilige
Schrift liefhebben. Hiëronymus zegt: “De Schriften niet kennen, is Christus
niet kennen”, daarom is het belangrijk dat iedere christen in contact en in
persoonlijk gesprek leeft met het Woord van God, dat ons in de H. Schrift is
gegeven.
Dit gesprek van ons met de Schrift moet
altijd twee dimensies hebben: van de ene kant moet het een werkelijk
persoonlijk gesprek zijn, want God spreekt met ieder van ons door de H. Schrift
en heeft voor ieder een boodschap. Wij moeten de Schrift niet lezen als een
Woord uit het verleden, maar als het Woord van God die zich ook tot ons richt
en wij moeten trachten te begrijpen wat de Heer ons wil zeggen. Maar om niet
tot individualisme te hervallen, moeten wij voor ogen houden dat het Woord van
God ons juist geschonken is om gemeenschap op te bouwen, om ons in de waarheid
te verenigen op onze weg naar God.
Hoewel het dus altijd een persoonlijk Woord is, is het ook een Woord dat
gemeenschap opbouwt, dat de Kerk opbouwt. Daarom moeten wij het lezen in
gemeenschap met de levende Kerk.
Een bevoorrechte plaats voor het lezen en
beluisteren van het Woord van God is de liturgie. Doordat we daarin het Woord
vieren en het Lichaam van Christus sacramenteel tegenwoordig stellen,
actualiseren we het Woord in ons leven en maken we dat het onder ons aanwezig
is. Nooit mogen we vergeten dat het Woord van God de tijden overstijgt. De
menselijke opvattingen komen en gaan. Wat vandaag de dag allermodernst is, zal
morgen het alleroudst zijn. Het Woord van God is daarentegen Woord van eeuwig
leven, draagt de eeuwigheid in zich wat voor altijd geldt. Door het Woord van
God in ons te dragen, dragen wij in ons het eeuwige, het eeuwig leven.
En zo sluit ik af met een woord van de
heilige Hiëronymus aan de heilige Paulinus van Nola. Daarin drukt de grote
exegeet juist deze werkelijkheid uit, dat wij namelijk in het Woord van God de
eeuwigheid, het eeuwig leven ontvangen. De heilige Hiëronymus zegt: “Laten we
trachten op aarde die waarheden te leren waarvan de geldigheid ook in de hemel
voortduurt” (Ep. 53,10).
