Kort commentaar op het Collectagebed van woensdag onder het Paasoctaaf Moge de viering van het jaarlijkse superoctaaf van de Paastijd ons tot de eeuwige vreugde brengen!

Deus, qui nos resurrectionis dominicae annua sollemnitate laetificas,

concede propitius,

ut, per temporalia festa quae agimus,

pervenire ad gaudia aeterna mereamur.

 

God, die ons ieder jaar verblijdt door de jaarlijkse viering van de verrijzenis des Heren,

verleen [ons] in uw goedheid,

dat wij door de feesten die wij in dit tijdelijk bestaan vieren,

tot de eeuwige vreugde mogen komen.

 

Het collectagebed is afkomstig uit het Sacramentarium Gelasianum Vetus (Vat. Reg. lat. 316), 1^e helft achtste eeuw, f. 464. Ed. Mohlberg, 1960. In het Romeins Missaal 1962 was dit ook het Collectagebed van woensdag onder het Paasoctaaf (MR 9162 411).

 De plaatsing van het adiectivum ‘dominica’ (van de Heer) bij het substantivum ‘resurrectio’ (verrijzenis) en daarmee de vorming van een vast begrip in de oratietaal heeft een oude herkomst. Een oorsprong die mogelijk nog ouder is dan de Gelasiaanse traditie. Ofschoon opgenomen in het misformulier van woensdag onder het Paasoctaaf, heeft de uitdrukking “annua sollemnitate”, jaarlijkse viering', ongetwijfeld betrekking op heel de Paasweek. Zelfs is het niet uit te sluiten dat het begrip op de heilige vijftig dagen van Pinksteren als ‘feest van de Verrijzenis van de Heer’ doelt. In ieder geval heeft de liturgie van de Oude Kerk nog geen volledig ontwikkeld Paasoctaaf gekend, gezien het overwicht van de heilige vijftig dagen (pentecostes) die begrepen kunnen worden als een soort ‘superoctaaf’, het feest van Pinksteren inbegrepen. Hoe dan ook is de feestdag van vandaag,  het Paasoctaaf, en de Paastijd tot en met Pinksteren een bijzonder plechtige liturgische tijd, waarvan het kenmerk de ononderbroken jubel van het Alleluia is!

De eigenlijke bede geldt de eeuwige vreugde, waarvan het teken en het voorspel de feestelijke paasvreugde is. Ja, de oratie vraagt zelfs dat God ons door middel van de feesten in de tijd tot de eeuwige vreugden zal laten komen. De feestvreugde nu is niet enkel voorspel, verkondiging, belofte en symbool, maar als teken ook een sacramentale ^x), waaraan wij de genade te danken hebben die ons op weg naar de voltooiing van de paasvreugde in de eeuwigheid bijstaat.

 

^x) Sacramentalia: heilige tekenen, waardoor, enigszins in navolging van de sacramenten, vooral vruchten van geestelijke aard aangeduid en krachtens het smeekgebed van de Kerk verkregen worden. Door deze sacramentalia worden de mensen in de juiste gesteltenis gebracht om de eigenlijke vrucht van de sacramenten te ontvangen en worden allerlei levensomstandigheden geheiligd (Cf Catechismus Katholieke Kerk, 1667).