Nuno Gonçalves: Vincentiusaltaar,
ca 1465,
Museu
Nacional de Arte Antiga in Lissabon
|
Vincentius overwon in Hem, door wie de wereld overwonnen is.
Paulus zegt: ‘U is de genade verleend, niet alleen in Christus te geloven, maar ook voor Hem te lijden’ (Fil 1,29). De diaken Vincentius heeft beide gunsten ontvangen. Hij heeft ze ontvangen en hij bezat ze. Wat zou hij immers gehad hebben als hij het niet ontvangen had? In zijn spreken had hij vertrouwen, in zijn lijden had hij geduld. Daarom, wie spreekt mag geen hoge dunk hebben van zichzelf; wie beproeving doorstaat, mag niet op zijn eigen krachten vertrouwen. Want als we over het goede verstandig spreken, komt onze wijsheid van God, en als we moedig het kwaad verdragen, komt ons geduld van Hem.
Herinner je hoe Christus de Heer
zijn leerlingen in het evangelie vermaande. Herinner je hoe de koning van de
martelaren zijn troepen met geestelijke wapens uitrustte, hoe Hij hen de oorlog
in het vooruitzicht stelde, hoe Hij hun hulp verleende en een loon beloofde.
Hij zei tegen zijn leerlingen: ‘In deze wereld zult ge in verdrukking leven’,
en om hen in hun schrik te vertroosten, voegde Hij daaraan toe: ‘maar hebt
goede moed: Ik heb de wereld overwonnen’ (Jo
16,33).
Waarom dus verwonderd zijn,
geliefden, als Vincentius overwon in Hem, door wie de wereld overwonnen is? ‘In
deze wereld zult ge in verdrukking leven’, zegt de Heer. De wereld verdrukt
maar onderdrukt niet, zij slaat maar verslaat niet. De wereld stelt een dubbele
slaglinie op tegen de soldaten van Christus: ze vleit om te verschalken en ze
jaagt schrik aan om te breken. Welnu, laat het eigen plezier ons niet in zijn
macht houden en de wreedheid van anderen ons geen schrik aanjagen. Dan is de
wereld overwonnen! Christus snelt ons in beide gevallen te hulp, zodat de
christen niet overwonnen wordt. Als we in het lijden van Vincentius alleen het
menselijke uithoudingsvermogen beschouwen, begint het ongeloofwaardig te
worden. Maar als we er de macht van God in herkennen, dan is het niet langer
een zonderlinge zaak.
Het lichaam van die martelaar
werd wreedaardig afgebroken, en toch was zijn stem rustig. Zijn ledematen
werden brutaal behandeld en toch klonken zijn woorden onbezorgd. Het was zo dat
je vol verwondering zou denken: in het lijden van Vincentius wordt een ander
gefolterd die niet spreekt. Waarlijk broeders en zusters, het is zo! Het is
zeker zo: iemand anders spreekt. Want in het evangelie heeft Jezus dit beloofd
aan zijn getuigen die Hij voorbereid heeft op zo’n strijd. Hij sprak aldus:
‘Maakt u niet tevoren bezorgd hoe of wat gij zult zeggen, want niet gij zijt
het die spreekt, maar de Geest van uw Vader zal in u spreken’ (vgl. Mc 13,11). Het lichaam leed en de Geest
sprak. En het woord van de Geest heeft niet alleen het ongeloof weerlegd maar
ook de zwakheid gesterkt.