De titel ‘Sterre der Zee’ is een zeer oude eretitel voor Maria, afkomstig van de H. Hiëronymus, de kerkvader die de
Latijnse Vulgaatvertaling van de Bijbel bezorgde. Op zoek naar de
betekenis van de naam ‘Maria’, Mirjam in het Hebreeuws, las hij de naam
als een combinatie van de twee Hebreeuwse woorden mar ‘druppel’, en jam ‘zee’, dus ‘druppel van de zee’, in het Latijn stilla maris. ‘Stilla maris’ werd al snel verbasterd tot stella maris,
‘sterre der zee’, en als zodanig kwam deze titel terecht in de Litanie
van Maria. De Mariatitel Stella Maris komt dus eigenlijk voort uit een
leesfout.
In de Middeleeuwen was deze eretitel van Maria zeer
geliefd. Wij danken er onder andere de mooie gregoriaanse hymne Ave Maris Stella
aan. De benaming ‘Sterre der Zee’ werd voor het genadebeeld van de
Franciscanen echter pas voor het eerst in 1701 gebruikt, en wel ter
herinnering aan een wonder dat in 1684 plaatsgehad zou hebben. Een
edelman zou op zee in een storm terecht zijn gekomen, en zou de belofte
gedaan hebben, als hij het gevaar zou overleven, een altaar te stichten
voor het Mariabeeld van de Franciscanen van Maastricht.Toen hij de storm had overleefd, en behouden was thuisgekomen, kwam
hij zijn belofte na, en liet in de Franciscanenkerk een altaar bouwen
waar het Mariabeeld een plaats op kreeg. Dit zou de aanleiding zijn
geweest om het Mariabeeld voortaan ‘Sterre der Zee’ te noemen.
In 1796 werden door de toenmalige Franse overheid alle kerkelijke
instellingen en kloosters opgeheven, en hun goederen in beslag genomen. Op 31 maart 1804 werd het beeld, met toestemming van de Franciscanen,
door bisschop Zaepffel van Luik toegewezen aan de Sint-Nicolaasparochie
(de voorloper van de Onze Lieve Vrouw). En
zo komt het dat het beeld van Onze Lieve Vrouw “Sterre der Zee” nog
altijd in de Onze Lieve Vrouwekerk van Maastricht staat. Daar stond het
opgesteld in het noordertransept, op de plaats van het huidige
Sint-Jozefaltaar. In 1903 werd het beeld overgebracht naar de
Mérode-kapel, waar het zich nog altijd bevindt.
Zie geschiedenis van het beeld OLV Sterre der zee
God, Gij hebt de heilige maagd Maria, de
moeder van uw Zoon, als de sterre der zee doen flonkeren en haar als een
bescherming aan ons gegeven te midden van de hooggaande golven van deze
tijd. Wij vragen U: bevrijd ons van de gevaren naar lichaam en ziel en
laat ons met haar hulp en onder haar leiding de poort van de eeuwige
zaligheid bereiken.