Het kostbare en levengevende Kruis van Christus
Iedere apostel juichte in het kruis, elke martelaar werd erdoor
gekroond en elke heilige erdoor geheiligd.
O allerkostbaarste gave van het
kruis! wat een schittering om te zien! Het heeft niet het vóórkomen te bestaan
uit een mengeling van iets goeds en iets kwaads, zoals dat hout in Eden, maar
het kruishout is geheel schoon en bevallig zowel om te zien als om te genieten.
Het is immers het hout, dat leven
voortbrengt, geen dood. Het maakt licht en verduistert niet, leidt binnen naar
Eden en voert niet naar daarbuiten. Het is dat hout, waarop Christus stijgt als
een koning op zijn vierspan, de duivel met diens dodelijke macht overwon en het
menselijk geslacht verloste uit zijn tyrannieke slavernij.
Het is dat hout, waarop de Heer –
als een alleruitmuntendste strijder in de strijd aan handen en voeten gewond en
ook aan zijn goddelijke zijde – de wonden, van misdadigers ontvangen, genas,
onze natuur namelijk, die door de verderfelijke slang was gewond.
Eerst gedood door het hout vinden
wij nu het leven weer terug door het hout. Eerst door het hout bedrogen, hebben
wij nu de misdadige slang op het hout overwonnen. Voorzeker, nieuwe en vreemde
ruilingen. In plaats van de dood wordt het leven gegeven, voor het bederf het
onbederfelijke, voor de schande de glorie.
Niet zonder reden dan ook riep de
H. Paulus uit: Ik kan niet anders roemen
dan op het kruis van onze Heer Jezus Christus, waardoor de wereld voor mij
gekruisigd is en ik voor de wereld!
Want die hoogste wijsheid, die
als het ware van het kruis opbloeide, heeft de verwaandheid van de wereldse
wijsheid en de hoogmoed van de dwaasheid gelogenstraft. Allerlei goede zaken,
die uit het kruis ontstaan zijn, hebben de kiemen van slechtheid en boosheid
weggesneden.
Reeds vanaf het begin van de
wereld waren er tenminste al kenmerken en aanwijzingen van zeer merkwaardige
dingen, als symbolen en voorafbeeldingen van dit hout. Immers iedereen kan het
zien, die gedreven wordt door verlangen om het te weten. Is Noë met zijn
kinderen en vrouwen en dieren van elk soort niet door een goddelijk besluit met
een weinig hout ontkomen aan de vernietiging door de zondvloed?
En wat betekende verder de staf
van Mozes? Was dat geen beeld van het kruis? Want nu eens veranderde die staf
water in bloed, dan weer verslond zij de bedriegelijke slangen van de magiërs;
weer bij een andere gelegenheid verdeelde hij met een slag de zee in tweeën, en
daarna liet hij de golven van de zee weer terugstromen en deed hij de vijanden
omkomen; maar hen, die tot het wettige volk behoorden, beschermde hij.
Zo was ook de staf van Aäron, die
nog dezelfde dag bloeide en daarmee de wettige priester aanwees, een symbool
van het kruis.
Abraham heeft vooraf dit kruis
bemerkt, toen hij zijn zoon vastgebonden op een houtstapel legde. Door het
kruis werd de dood gedood en aan Adam het leven teruggeschonken. Iedere apostel
juichte in het kruis, elke martelaar werd erdoor gekroond en elke heilige
erdoor geheiligd. Door het kruis bekleden wij ons met Christus en leggen wij de
oude mens af. Door het kruis zijn wij tot een kudde, als schapen van Christus,
bijeengebracht, en bestemd voor de hemelse schaapstel.
(H. Theodorus Studita, Oratio in adorationem crucis: PG 99,
691-694. 695. 698-699)
