Lectio divina lingua latina Liturgia Horarum Ad Officium lectionis Hebdomada XXI per annum sabbato Ne, dum templum exornas, afflictum fratrem despicias. Wil niet, terwijl gij de tempel versiert, uw arme broeder verachten.

  Lectio altera

Ex Homilíis sancti Ioánnis Chrysóstomi epíscopi in Matthæum
(Hom. 50, 3-4: PG 58, 508-509)

Ne, dum templum exornas, afflictum fratrem despicias

Vis corpus Christi honoráre? Non despícias ipsum nudum: neque hic séricis véstibus honóres, foris autem frígore ac nuditáte afflíctum néglegas. Nam is qui dixit: Hoc est corpus meum, et verbo rem firmávit, idem ipse dixit: Esuriéntem me vidístis et non nutrivístis; et: In quantum non fecístis uni horum minimórum, nec mihi fecístis. Hoc certe non opus habet amíctu, sed puro ánimo; illud autem magna opus habet cura.

Discámus ítaque philosophári et Christum honoráre ut ipse vult; nam ei, qui honorátur, honor ille suavíssimus, quem ipse optat, non quem nos putámus. Síquidem Petrus se illum honoráre putábat, cum cohibéret ne pedes suos laváret, sed id quod volébat non erat honor, sed secus omníno. Sic et tu illum ipsi éxhibe honórem quem lege præcépit, divítias tuas paupéribus érogans. Neque enim vasis áureis opus habet Deus, sed animábus áureis.

Hoc porro dico, non quod prohíbeam ne tália múnera apparéntur, sed póstulans ut cum his et ante hæc eleemósyna erogétur. Nam hæc quidem áccipit, sed multo magis illa. In his enim is qui offert solus utilitátem habet, ibi vero étiam is qui áccipit. Hic vidétur donum esse ostentatiónis occásio; ibi eleemósyna et benígnitas tantum est.

Quæ enim utílitas si mensa Christi sit áureis póculis onústa, ipse vero fame péreat? Primo esuriéntem imple, et tunc ex superabundánti mensam eius exórna. Aureum cálicem facis, et cálicem aquæ non das? Et quid opus est auro intéxta velámina mensæ apparáre, ipsi vero ne quidem necessárium teguméntum præbére? quid inde lucri? Nam dic mihi: Si quem vidéres necessário egéntem cibo, et ipso sic relícto, mensam auro circúmdares tantum, an tibi grátias habéret, annon pótius indignarétur? Quid vero, si illum vidéres detrítis pannis indútum et frígore rigéntem et, missis véstibus, áureas ipsi colúmnas erígere, dicens id te in eius honórem fácere? Annon se deridéri putáret atque extréma contumélia áffici?

Hoc étiam circa Christum réputa, cum errabúndus et peregrínus círcumit, tecto índigens; tu autem illo in hóspitem non admísso, paviméntum exórnas et paríetes columnarúmque capitélla et argénteas caténas lampádibus álligas, ipsum vero in cárcere ligátum ne vidére quidem sústines. Hæc porro dico non próhibes ut hæc ornaménta adhibeántur; sed ut hæc étiam cum áliis curéntur; immo hortor ut hæc prius quam ália fiant. Nemo enim, quod isthæc non fáceret, accusátus umquam fuit; illa vero neglegéntibus gehénna destinátur et ignis inexstinguíbilis et supplícium cum dæmónibus sustinéndum. Ne ítaque dum domum exórnas, afflíctum fratrem despícias: nam hoc templum illo pretiósius.

Tweede lezing

Uit de Homilieën op Mattheüs, van de H. Joh. Chrysostomus, bisschop

(Hom. 50, 3-4: PG 58, 508-509)

Wil niet, terwijl gij de tempel versiert, uw arme broeder verachten

Wilt gij het lichaam van Christus erven? Veracht Hem dan niet, nu Hij naakt is. Eer Hem hier niet, als Hij in zijden klederen is gekleed, terwijl ge Hem veracht, als Hij buiten door koude en naaktheid wordt gekweld. Want Hij, die gezegd heeft: Dit is mijn lichaam, en met zijn woord de daad kracht bijzette, heeft ook gezegd: Gij hebt Mij hongerig gezien en Gij hebt Mij niet te eten gegeven, en: Al wat gij niet voor een van deze geringsten hebt gedaan, hebt gij ook voor Mij niet gedaan. Hier heeft Hij ongetwijfeld geen klederen nodig, maar een reine ziel; in het eerste geval heeft Hij grote behoefte aan verzorging.

Laten wij hier dus eens goed nadenken en Christus eren, zoals Hij dat zelf wil. Want voor iemand, die wij willen eren, is die eer de aangenaamste, die hij zelf verlangt, niet die wij als zodanig zien. Petrus meende dan ook, dat Hij Christus eerde, toen hij deze wilde beletten hem de voeten te wassen; maar wat Petrus toen wilde, was geen eerbetuiging, maar heel wat anders. Daarom moet ook gij Hem die eer bewijzen, die Hij in zijn wet heeft voorgeschreven, namelijk door uw bezittingen aan de armen te geven. Want God heeft geen gouden vaten nodig maar goede zielen.

Dit zeg ik niet om te beletten, dat zulke sieraden (bij het dienstwerk) worden aangebracht, maar om er op aan te dringen, dat tegelijk hiermee en ook ervoor aalmoezen moeten geschonken worden. Want die sieraden neemt Hij wel aan, maar veel liever nog dat andere. In het eerste geval toch heeft alleen degene, die offert, er voordeel bij, in het laatste ook degene, die ontvangt. In het eerste geval schijnt de gave een gelegenheid te zijn tot vertoon; in het laatste geval is er alleen maar de aalmoes en de barmhartigheid.

Want wat voor nut heeft het, als het altaar van Christus overladen is met gouden vaatwerk, maar Hij zelf honger lijdt? Voed eerst de hongerige en versier dan uit het overblijvende het altaar. Gij maakt een gouden beker, maar gij geeft geen beker water? En waar is het voor nodig met goud bestikte gewaden voor het altaar te vervaardigen, maar Hem zelf de noodzakelijke kleren niet te geven? Wat heeft dat voor nut? Want zeg mij eens: Als gij iemand zoudt zien, die gebrek heeft aan het noodzakelijke voedsel en gij hem zo achterlaat, terwijl gij het altaar met veel gouden sierwerk zoudt omgeven, zou hij u dan dankbaar zijn, of zich niet eerder verontwaardigd tonen? En wat zou het zijn, als gij die mens in versleten kleren zoudt zien, stijf van de kou, en voor hem, van zijn kleren ontdaan, gouden zuilen zoudt oprichten, dit ter zijner ere doen? Zou hij soms niet denken zich bespot te voelen en met de grootste smaad behandeld te worden?

Diezelfde gedachte moet ge nu ook hebben omtrent Christus, als Hij zwervend en als vreemdeling rondgaat, zonder behuizing. Gij echter neemt Hem niet gastvrij op, maar versiert de vloer, de muren en de kapitelen van de zuilen en hangt zilveren slingers aan de luchters, terwijl gij niet eens de moeite neemt Hemzelf, die geboeid in de kerker ligt, te gaan bezoeken. Dat zeg ik nu niet om te verhinderen, dat die versieringen worden aangebracht; maar dat het laatstgenoemde ook, zoals het eerste verzorgd moet worden. Ik maan u zelfs aan dat laatste de voorrang te geven. Want nooit werd iemand, die dat eerst genoemde naliet, beschuldigd. Maar voor hen, die dat volgende verwaarloosden is de hel bestemd en het onblusbaar vuur en met de duivels de straf te ondergaan. Daarom, als ge uw kerk versiert, veracht dan tegelijk uw arme broeder niet, want die tempel is kostbaarder dan die eerste.