Lectio divina lingua latina Liturgia Horarum Hebdomada V Temporis Paschalis feria II Primogenitus novæ creationis De Eerstgeborene van de nieuwe schepping

Ad Officium lectionis

Lectio altera

Ex Oratiónibus sancti Gregórii Nysséni epíscopi

(Oratio 1 in Christi resurrectionem: PG 46, 603-606. 626-627)

Primogenitus novæ creationis

Venit vitæ regnum, et solútum est mortis impérium. Appáruit ália generátio, ália vita, álius vivéndi modus, ipsíus natúræ nostræ commutátio. Quænam generátio? Quæ non ex sanguínibus, neque ex voluntáte viri, neque ex voluntáte carnis, sed ex Deo facta est.

Cuínam, ínquies, hoc fíeri potest? Audi, nam paucis explicábo. Fetus hic per fidem concípitur, per baptísmatis regeneratiónem in lucem éditur, nutrícem habet Ecclésiam, huius doctrínam et institúta sugit tamquam úbera, illi cæléstis panis est cibus; ætátis perféctio est sublímis vivéndi rátio; núptiæ, consuetúdo sapiéntiæ; líberi, spes; domus, regnum; heréditas et opuléntia, delíciæ paradísi; finis, non mors sed vita illa, quæ dignis paráta est, beatíssima et sempitérna.

Hæc est dies illa, quam fecit Dóminus, a diébus illis longe divérsa, qui mundi procreatiónis inítio sunt constitúti, quos témporis cursus dimetítur. Alteríus hæc est procreatiónis inítium. In hac enim die cælum novum facit Deus et terram novam, ut ait Prophéta. Ecquod cælum? Firmaméntum eius quæ in Christo est fídei. Ecquam terram? Cor bonum, inquam, ut dixit Dóminus, terram quæ bibit super se veniéntem imbrem, et spicam multíplicem parit.

In hac creatióne, sol quidem est vita munda; stellæ, virtútes; aer, præclára conversátio; mare, altitúdo divitiárum sapiéntiæ et sciéntiæ! herbæ et gérmina, bona doctrína, divináque documénta, quæ pópulus páscuæ, hoc est, Dei grex carpit, atque depáscitur; árbores feréntes fructum, mandatórum observátio.

In hac die verus homo procreátur ad imáginem et similitúdinem Dei. Annon mundus tibi fit hoc princípium, Hæc dies, quam fecit Dóminus? Quam neque diem esse dicit prophéta diébus áliis, neque noctem áliis nóctibus símilem?

Sed quod in hac grátia præstantíssimum est, nondum explicávimus. Hæc mortis dolóres dissólvit. Hæc mortuórum primogénitum édidit.

Ascéndo, inquit, ad Patrem meum et Patrem vestrum, Deum meum et Deum vestrum. O núntium præclárum et bonum! Qui pro nobis factus est homo, is cum sit Unigénitus, quo nos fratres effíciat suos, se hóminem ad verum Patrem addúcit, ut per se ipsum omnes cognátos secum trahat.

Tweede lezing

Uit de preken van de H. Gregorius van Nyssa, bisschop

(Oratio 1 in Christi resurrectionem: PG 46, 603-606. 626-627)

De Eerstgeborene van de nieuwe schepping

Gekomen is het rijk van het leven en verdwenen de heerschappij van de dood. Er is een ander geslacht verschenen, een ander leven, een andere wijze van leven, een verandering van onze natuur zelf. Wat voor een geslacht? Dat niet uit het bloed, noch uit de wil van een man, noch uit begeerte van het vlees, maar uit God geboren is.

Aan wie zult ge zeggen, zal dit toevallen? Luister, want met weinig woorden zal ik het u uitleggen. De vrucht wordt door het geloof ontvangen, door het doopsel herboren in het licht gebracht. Zij heeft tot voedster de Kerk, waarvan zij de leer en instellingen als borsten inzuigt. Voor haar dient een hemels brood als voedsel. De volwassen leeftijd is voor haar de verheven levenswandel. Huwelijk is voor haar levenswijsheid, kinderen hoop, woning het rijk Gods Erfenis en rijkdom zijn voo0r haar de geneugten van het paradijs. Haar einde is niet de dood,, maar dat leven, dat bereid is voor hen, die dit waardig zijn, en zeer gelukkig en eeuwig leven.

Dit is de dag, die de Heer gemaakt heeft, zeer verschillende van die dagen, die bij het begin van de schepping der wereld zijn vastgesteld en die het tijdsverloop uitmeet. Maar deze dag is het begin van een andere voortbrenging. Want op deze dag maakt God een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, zoals de profeet zegt. En welke hemel dan? Het firmament van het geloof in Christus. En welke aarde? Het goede hart, zeg ik, zoals de Heer heeft gezegd, een aarde die de regen drinkt, welke op haar neervalt en een zeer rijke arenoogst voortbrengt.

In deze schepping is de zon een zuiver leven; zijn de sterren de deugden; de lucht een verheven omgang met elkaar, de zee de diepte der rijkdommen van wijsheid en wetenschap! De kruiden en gewassen zijn de goede leer en de goddelijke vermaningen, die het volk dit is Gods kudde van de weide graast waardoor het gevoed wordt; de bomen, die vrucht dragen, zijn de onderhouding der geboden.

Op deze dag wordt de ware mens voortgebracht naar het beeld van en naar de gelijkenis met God. Of is de wereld niet voor u dit begin, die dag die de Heer gemaakt heeft? Waarvan de profeet zegt, dat het geen dag is als andere dagen noch een nacht als andere nachten.

Maar wat in deze genade het voornaamste is, hebben we nog niet uitgelegd. Deze dag deed de smarten van de dood verdwijnen. Deze schonk ons de eerstgeborene uit de doden.

Ik stijg op, zegt Hij, tot mijn Vader en uw Vader, tot mijn God en uw God. O heerlijke en goede boodschap! Die, hoewel Hij de eniggeborene is, voor ons is mens geworden om ons daardoor tot zijn broeders te maken, stijgt als mens op naar zijn ware Vader om door Zichzelf ons allen als verwanten met Zich mee te voeren.