Lectio divina lingua latina Liturgia Horarum Sabbato Hebdomadæ II per annum Ad Officium lectionis Pura oblatio Ecclesiæ

Lectio altera

Ex Tractátu sancti Irenæi epíscopi Advérsus hæreses

(Lib. 4, 18, 1-2. 4. 5: SCh 100, 596-598. 606. 610-612)

Pura oblatio Ecclesiæ

Ecclésiæ oblátio, quam Dóminus dócuit offérri in univérso mundo, purum sacrifícium reputátum est apud Deum, et accéptum est ei; non quod indígeat a nobis sacrifícium, sed quóniam is qui offert, glorificátur ipse in eo quod offert, si acceptétur munus eius. Per munus enim erga regem et honor et afféctio osténditur; quod in omni simplicitáte et innocéntia Dóminus volens nos offérre, prædicávit dicens: Cum ígitur offers munus tuum ad altáre et recordátus fúeris quóniam frater tuus habet áliquid advérsum te, dimítte munus tuum ante altáre et vade primum reconciliári fratri tuo, et tunc revérsus ófferes munus tuum. Offérre ígitur opórtet Deo primítias eius creatúræ, sicut et Móyses ait: Non apparébis vácuus ante conspéctum Dómini Dei tui; ut in quibus gratus éxstitit homo, in his gratus ei deputátus, eum qui est ab eo percípiat honórem.

Et non genus oblatiónum reprobátum est; oblatiónes enim et illic, oblatiónes autem et hic: sacrifícia in pópulo, sacrifícia in Ecclésia; sed spécies immutáta est tantum, quippe cum iam non a servis, sed a líberis offerátur. Unus enim et idem Dóminus; próprium autem charácter servílis oblatiónis, et próprium liberórum, uti et per oblatiónes ostendátur indícium libertátis. Nihil enim otiósum, nec sine signo neque sine arguménto apud eum. Et propter hoc illi quidem décimas suórum habébant consecrátas: qui autem percepérunt libertátem, ómnia quæ sunt ipsórum ad domínicos decérnunt usus, hiláriter et líbere dantes ea, non quæ sunt minóra, útpote maiórum spem habéntes; vídua illa et páupere hic totum victum suum mitténte in gazophylácium Dei.

Opórtet enim nos oblatiónem Deo fácere, et in ómnibus gratos inveníri fabricatóri Deo, in senténtia pura et fide sine hypócrisi, in spe firma, in dilectióne fervénti, primítias eárum, quæ sunt eius, creaturárum offeréntes. Et hanc oblatiónem Ecclésia sola puram offert fabricatóri, ófferens ei cum gratiárum actióne ex creatúra eius.

Offérimus enim ei quæ sunt eius, congruénter communicatiónem et unitátem prædicántes et confiténtes resurrectiónem carnis et spíritus. Quemádmodum enim qui est a terra panis, percípiens invocatiónem Dei, iam non commúnis panis est, sed eucharístia, ex duábus rebus constans, terréna et cælésti: sic et córpora nostra percipiéntia eucharístiam, iam non sunt corruptibília, spem resurrectiónis habéntia.

Tweede lezing

De zuivere offerande van de Kerk

De offergave van de Kerk, die de Heer in heel de wereld beval op te dragen, wordt door God als een zuiver Offer beschouwd en is Hem aangenaam; niet omdat hij van ons een offer nodig heeft, maar omdat hij, die offert, zelf geëerd wordt in dat, wat hij offert, als zijn gave wordt aanvaard. Want door ons geschenk aan een koning tonen wij hem onze eer en genegenheid; de Heer nu wil, dat wij in alle eenvoud en onschuld Hem ons offer brengen, als Hij zegt: “Als gij uw gave komt brengen naar het altaar, en daar schiet u te binnen, dat uw broeder iets tegen u heeft, laat dan uw gave voor het altaar achter, ga u eerst met uw broeder verzoenen en kom dan terug om uw gave aan te bieden”.

Men moet God dus de eerstelingen van zijn schepping offeren, zoals ook Mozes zegt: “Ge moogt niet met lege handen voor de Heer, uw God, verschijnen”; waar de mens zijn dankbaarheid toont, is dit aan God welgevallig en ontvangt hij die eer, die van God komt.

Niet zijn dus alle soorten offers verworpen; want offers waren er toen, offers zijn er ook nu; offers bij het volk, offers in de Kerk. Alleen het soort offers is veranderd, daar er immers nu niet meer door slaven, maar door vrije mensen wordt geofferd. De Heer is een en dezelfde; maar het offer van slaven heeft een eigen kenmerk, dat van vrijen heeft ook een eigen kenmerk, zodat bij  die laatste ook het teken van vrijheid goed uitkomt. Niets is hier doelloos, zonder teken of reden. En daarom werden toen aan God tienden gewijd van hun bezit: maar die de vrijheid ontvingen, bestemmen alles voor de Heer, en zij geven dit vrije en met blijheid, niet als het mindere om straks meer te ontvangen;  hier geven de weduwe en de arme hun levensonderhoud aan de schatkist van God.

Wij toch moeten God ons offer brengen en op elk punt dankbaar bevonden worden jegens God onze Schepper; in onze zuivere bedoeling, in geloof zonder huichelarij, in een vast vertrouwen, in een vurige liefde Hem de eerstelingen van zijn schepping offerend. En dat zuivere offer brengt alleen de Kerk aan de Schepper, als zij Hem met dankzegging uit zijn eigen schepping een offer brengt.

Want wij offeren Hem van het zijne, en daarmee verkondigen wij tegelijk de onderlinge gemeenschap en eenheid van vlees en geest en belijden tegelijk de verrijzenis van beide. Want zoals het brood, dat van de aarde is, de aanroeping van God ontvangend, niet langer gewoon brood is,  maar de Eucharistie uit twee elementen bestaande, een aards en een hemels: zó zijn ook onze lichamen die de Eucharistie ontvangen niet langer bederfelijk, maar bezitten de hoop op de verrijzenis.