Lectio altera
Ex Sermónibus
sancti Leónis Magni papæ
(Sermo I in Nativitate Domini, 2. 3: PL 54,
191-192)
Tweede lezing
Uit
de preken van de H. Leo de Grote, paus
(Sermo 1 in
Nativitate Domini, 2.3: P.L.
54,191-192)
Maria
ontving eerder in haar geest dan in haar schoot
Een koninklijke maagd uit het nageslacht
van David wordt uitverkoren, die zwanger moest worden van een heilige vrucht en
dit goddelijk en menselijk Kind eerder moest ontvangen in haar geest dan in
haar lichaam. En opdat zij niet onwetend zou zijn omtrent het goddelijk
raadsbesluit en ontsteld zou worden over ongewone verschijnselen, verneemt ze
in een gesprek met de engel, wat door de Heilige Geest in haar bewerkt zou
worden. En zij, die spoedig Moeder van God zou worden, behoeft nu niet meer te
vrezen voor de schending van haar ongereptheid. Waarom zou zij dan ook geen
vertrouwen hebben in het ongehoorde van deze ontvangenis, nu zij de belofte
krijgt van de werkdadigheid van de “kracht van de Allerhoogste?” (Lc 1,35) En nu zij gelooft, wordt haar
vertrouwen ook bevestigd door de mededeling van een wonder, dat al geschied
was, doordat aan Elizabeth een niet meer verhoopte vruchtbaarheid was
geschonken. Zo kon zij er niet aan twijfelen, dat Hij, die aan een onvruchtbare
een zwangerschap had geschonken, dit ook kon doen aan een maagd.
Zo werd dus het Woord Gods, God zelf, de
Zoon Gods, die “in het begin bij God was, door Wie alles is geworden en zonder
Wie niets is geworden” (Jo 1,2-3)
Mens, om de mens van de eeuwige dood te bevrijden; zo boog Hij zich om onze
geringheid aan te nemen, zonder iets van zijn Majesteit af te doen, zodat Hij
bleef, wat hij was, en tot zich nam, wat Hij niet was. Zo verenigde Hij de waarachtige natuur van
een slaaf met de natuur, waardoor Hij gelijk is aan de Vader; en op zulk een
manier voegde Hij beide naturen samen, dat de heerlijkheid van de Godheid de
lagere natuur niet verteerde en de opneming van de menselijke natuur aan de
goddelijke natuur niets te kort deed.
Aldus wordt met behoud van het eigene
van beide naturen, die in één Persoon samengaan, de geringheid opgenomen door
de Majesteit, de zwakheid door de kracht, de sterfelijkheid door de eeuwigheid;
en voor het betalen van de schuld van onze (gevallen) toestand werd de
onschendbare natuur verenigd met de natuur, die aan het lijden onderhevig is,
en kwamen de waarachtige God en de werkelijke mens in de eenheid van de Heer
samen; op deze wijze kon “de ene” en dezelfde “Middellaar tussen God en de
mensen” (1 Tim 2,5) zowel sterven door zijn mensheid als
verrijzen door zijn Godheid.
Met recht dus heeft het baren van het
heil niets afgedaan aan de maagdelijke ongereptheid, omdat de geboorte van de
Waarheid de bewaking was van de eerbaarheid.
Zulk een geboorte dus, mijne dierbaren,
paste voor “Christus, Gods kracht en Gods Wijsheid” ( 1 Kor 1,24), zulk een geboorte, waardoor Hij met ons gelijk zou
zijn in zijn mensheid en ons zou overtreffen in zijn Godheid. Indien Hij immers
niet werkelijk God was, zou Hij ons geen redding hebben kunnen brengen; indien
Hij niet waarlijk mens was, zou Hij ons geen voorbeeld hebben kunnen zijn.
Daarom wordt bij de geboorte van de Heer
door de engelen met blijdschap gezongen: “Eer aan God in de hoge” en kondigden
zij aan: “Vrede op aarde aan de mensen van goede wil” (Lc 2,14). Want zij zien, dat het hemelse Jeruzalem wordt opgebouwd
uit alle volkeren der wereld; als de hoogverheven engelen zich daarom zo verheugen,
hoe blij moeten wij, geringe mensen, daarover dan niet zijn?