John Henry Newman
[1801-1890]
Mei-meditaties 14 – Maria
Boodschap:
Moeder
van de Schepper
Dit is een titel die wij meer dan alle andere zouden geacht
hebben onmogelijk te zijn voor een schepsel. Op het eerste gezicht zouden we
geneigd zijn te zeggen dat al onze hoofdgedachten over de Schepper en het
schepsel, over de Eeuwige en het tijdelijke, over de uit-zich-bestaande en de
afhankelijke, daardoor in verwarring worden gebracht; maar bij nadere
overweging zullen wij inzien dat wij die titel aan Maria niet kunnen weigeren
zonder te ontkennen de goddelijke Incarnatie, d.w.z. de grote en fundamentele
waarheid van de openbaring dat God is mens geworden.
En dit werd reeds ingezien in de eerste tijden van de Kerk. Van
het begin af waren de Christenen gewoon de Heilige Maagd “Moeder van God” te
noemen, omdat zij inzagen dat het onmogelijk was haar die titel te weigeren
zonder de woorden van Sint Jan te ontkennen “Het Woord (dat is Gods Zoon) is
vlees geworden” (Jo 1,14).
En niet lang daarna zag men in dat het nodig was die waarheid
door de stem van een Algemeen Concilie af te kondigen. Want tengevolge van de
tegenzin die de mens heeft voor een mysterie, kwam de dwaling op dat de Heer
niet werkelijk God was doch mens, enkel maar hierin van ons verschillend, dat
God in Hem woonde, zoals God in alle goede mensen woont, alleen in hogere mate.
Zoals de heilige Geest woonde in engelen en profeten, als in een
soort tempel, of ook zoals de Heer nu nog woont in het tabernakel van onze
kerken. Toen zagen de bisschoppen en de gelovigen in dat er geen ander middel
was om de verspreiding van deze valse, slechte leer te verhinderen dan door
uitdrukkelijk te verklaren en als geloofswaarheid af te kondigen dat Maria de
Moeder was niet slechts van de mens, maar van God. En sedertdien is de titel
van Maria als Moeder van God in de Kerk wat men noemt een dogma geworden, een
geloofsartikel.
Maar dit voert ons tot een meer algemene beschouwing van het
onderwerp. Is deze titel aan Maria gegeven meer verwonderlijk dan de leer dat
God, zonder op te houden God te zijn, mens werd? Is het een groter mysterie dat
Maria Moeder van God was door dat God mens werd? En toch is dit laatste, zoals
gezegd, een grondwaarheid van de openbaring, waarvoor, de hele H. Schrift door,
Profeten, Evangelisten en Apostelen getuigen. En wat kan er troostender en
vreugdevoller zijn dan de wonderbare beloften die volgen uit de waarheid dat
Maria Moeder van God is? – het grote wonder, namelijk, dat wij de broeders
worden van onze God, dat wij allen, als wij goed leven en sterven in Gods
genade, hiernamaals door onze mensgeworden God zullen gebracht worden naar de
plaats waar de engelen wonen; dat ons lichaam zal opgewekt worden uit het stof
en ten hemel gevoerd; dat wij werkelijk verenigd zullen worden met god; dat wij
deelgenoot zullen worden van de goddelijke natuur; dat elk van ons met ziel en
lichaam zal gestort worden in die afgrond van glorie om de Almachtige; dat wij
Hem zullen zien en zijn gelukzaligheid zullen delen, volgens de tekst: “Wie de
wil van mijn Vader volbrengt, die in de hemelen is, hij is mijn broeder en
zuster en moeder” (Mt 12, 50).