Lectio divina linqua latina Liturgia Horarum Die 23 decembris Manifestatio sacramenti absconditi. De openbaring van het verborgen geheim.

Ad Officium lectionis

Lectio altera

Ex Tractátu sancti Hippólyti presbýteri Contra hæresim Noéti

 (Cap. 9-12: PG 10, 815-819)

Manifestatio sacramenti absconditi

Unus Deus est, quem non aliúnde, fratres, agnóscimus, quam ex sanctis Scriptúris. Quæcúmque ergo divínæ Scriptúræ prædicant, sciámus; et quæcúmque docent, cognoscámus: et sicut Pater vult credi, sic credámus; et sicut vult Fílium glorificári, sic glorificémus; et sicut vult donári Spíritum Sanctum, sic accipiámus. Non secúndum própriam voluntátem, neque secúndum próprium sensum, neque vim inferéntes iis quæ a Deo data sunt; sed quómodo ipse per sanctas Scriptúras docére vóluit, sic intellegámus.

Deus, solus cum esset, nihílque sibi coævum habéret, vóluit mundum effícere. Et mundum cógitans ac volens et dicens effécit; continuóque éxstitit ei factus sicut vóluit, et sicut vóluit, perfécit. Satis ígitur nobis est scire solum, nihil esse Deo coævum. Nihil erat præter ipsum; ipse solus, multus erat. Nec enim erat sine ratióne, sine sapiéntia, sine poténtia, sine consílio. Omnia erant in eo: ipse erat ómnia. Quando vóluit, et quómodo vóluit, osténdit Verbum suum tempóribus apud eum definítis; per quod ómnia fecit.

Quod Verbum cum in se habéret, essétque mundo creáto inaspectábile, fecit aspectábile, emíttens priórem vocem; et lumen ex lúmine génerans, deprómpsit ipsi creatúræ Dóminum, sensum suum; et qui prius ipsi tantum erat visíbilis, mundo autem invisíbilis, hunc visíbilem facit, ut mundus, cum eum qui appáruit vidéret, salvus fíeri posset.

Hoc vero mens est, quod pródiens in mundum, osténsum est puer Dei. Omnia ígitur per ipsum, ipse autem solus ex Patre.

Hic autem dedit legem et prophétas; et dando coégit hos per Spíritum Sanctum loqui, ut accipiéntes virtútis patérnæ inspiratiónem, consílium et voluntátem Patris nuntiárent.

Factum est ígitur maniféstum Verbum, sicut ait beátus Ioánnes. Répetit enim summátim quæ a prophétis dicta sunt, demónstrans hoc esse Verbum per quod ómnia facta sunt. Sic enim ait: In princípio erat Verbum, et Verbum erat apud Deum, et Deus erat Verbum. Omnia per ipsum facta sunt, et sine ipso factum est nihil. Et infra ait: Mundus per ipsum factus est, et mundus eum non cognóvit. In própria venit, et sui eum non recepérunt.

Tweede lezing

Uit de verhandeling van de heilige priester Hippolytus († ca. 235) tegen de ketterij van Noëtus

De openbaring van het verborgen geheim

Er is één God die wij niet anders leren kennen dan uit de heilige Schrift. Welnu, alles wat de Schrift verkondigt, willen wij onder ogen zien en alles wat zij onderwijst, willen wij leren kennen. Zoals de Vader wil dat wij in Hem geloven, willen wij ook in Hem geloven. Zoals Hij wil dat wij zijn Zoon prijzen, willen wij Hem ook prijzen. Zoals Hij de heilige Geest wil geven, willen wij Hem ook ontvangen. Niet naar eigen goeddunken, niet op grond van onze eigen opvatting. Dan zouden wij Gods gave geweld aandoen. Zoals God zelf door de heilige Schrift wil onderrichten, zo willen wij ook de zaken bekijken.

Toen God alleen was en er niets samen met Hem bestond, wilde Hij de wereld scheppen. Hij schiep in gedachte, woord en wil de wereld. En ze was er onmiddellijk, geworden zoals God het wilde; en zoals Hij het wilde, heeft Hij ze tot stand gebracht. Het is voor ons voldoende slechts te weten dat er niets tegelijk met God was. Er was niets behalve Hem; Hij was in zijn eenheid tevens veelvuldig. God was niet zonder rede, niet zonder wijsheid, niet zonder macht en niet zonder wil. Alles was in Hem, Hij was het Al. Wanneer Hij wilde en zoals Hij wilde, heeft God, op de door Hem vastgestelde tijd van het heil, zijn Woord geopenbaard waardoor Hij alles gemaakt heeft.

God droeg het Woord in zich en maakte het zichtbaar - ofschoon het onzichtbaar was voor de geschapen wereld - doordat Hij het bij de schepping voor het eerst heeft uitgesproken. Hij maakte licht uit licht en schonk aan zijn schepping haar Heer en dus haar eigen diepste betekenis. Die eigen betekenis, die eerder alleen voor Hemzelf zichtbaar was maar niet voor de wereld, maakte Hij zichtbaar, opdat door het verschijnen ervan de wereld kon zien en gered kon worden.

Dat nu is de bedoeling van God dat het Woord bij zijn komst in de wereld geopenbaard is als de Zoon van God. Welnu, alles is door Hem (vgl. Joh. 1, 3), Hij echter komt alleen voort uit de Vader.

De éne God gaf de wet en de profeten. En door deze gave liet Hij hen spreken in de heilige Geest, opdat zij zijn besluiten en wil zouden verkondigen vanuit de inspiratie van de vaderlijke macht.

Zo dus heeft het Woord zich geopenbaard, zoals de heilige Johannes zegt, kernachtig uitdrukkend wat door de profeten gezegd is.

Hij toont namelijk aan dat door dit profetisch Woord alles geworden is. Dat drukt hij toch uit met de woorden: ‘In het begin was het Woord en het Woord was bij God en het Woord was God... Alles is door Hem geworden en zonder Hem is niets geworden...’ (Joh. 1, 1-3). En even verder zegt hij: ‘De wereld was door Hem geworden, en toch erkende de wereld Hem niet. Hij kwam in het zijne, maar de zijnen aanvaardden Hem niet’ (Joh. 1, 10-11).