Lectio divina lingua latina Liturgia Horarum Ad Officium lectionis Hebdomada XXIV per annum feria V St Augustinus Forma esto fidelibus Wees een voorbeeld voor de kudde.

  

  Lectio altera

   Ex Sermóne sancti Augustíni epíscopi De pastóribus

    (Sermo 46, 9: CCL 41, 535-536)

Forma esto fidelibus

Cum autem Dóminus dixísset quæ díligant isti pastóres, dicit et quæ néglegant. Vítia enim óvium late iacent. Sanæ atque crassæ oves perpáucæ sunt, id est sólidæ in cibo veritátis, uténtes páscuis bene de múnere Dei. Sed mali illi pastóres non parcunt tálibus. Parum est quod illas languéntes et infírmas et errántes et pérditas non curant. Etiam istas fortes et pingues necant, quantum in ipsos est. Et illæ vivunt. De misericórdia Dei vivunt. Tamen quantum ad pastóres malos áttinet, occídunt. «Quómodo, inquis, occídunt?». Male vivéndo, malum exémplum præbéndo. An frustra dictum est servo Dei, eminénti in membris summi pastóris: Circa omnes te ipsum bonórum óperum præbens exémplum? et: Forma esto fidélibus.

Attendéndo enim ovis étiam fortis plerúmque præpósitum suum male vivéntem, si declínet óculos a régulis Dómini et inténdat in hóminem, íncipit dícere in corde suo: «Si præpósitus meus sic vivit, ego qui sum qui non fáciam quod ille facit?». Occídit ovem fortem. Si fortem ergo occídit ovem, iam de céteris quid facit, qui illud quod non ipse fortificáverat, sed forte aut robústum invénerat, male vivéndo intérficit?

Dico caritáti vestræ, íterum dico, et si vivunt oves et si fortes sunt oves in verbo Dómini et tenent illud quod audiérunt a Dómino suo: Quæ dicunt, fácite; quæ autem fáciunt, fácere nolíte, tamen qui in conspéctu pópuli male vivit, quantum in illo est, eum a quo atténditur occídit. Non sibi ergo blandiátur quia ille non est mórtuus. Et ille vivit, et ille homicída est. Quómodo cum lascívus homo inténdit mulíerem ad concupiscéndum, etsi illa casta est, et mœchátus est iste. Dómini enim vera et apérta senténtia est: Quisquis víderit mulíerem ad concupiscéndum eam, iam mœchátus est eam in corde suo. Non pervénit ad illíus cubículum, et in interióre iam suo cubículo volutátur.

Sic omnis qui male vivit in conspéctu eórum quibus præpósitus est, quantum in ipso est, occídit et fortes. Qui imitátur, móritur; qui non imitátur vivit. Tamen quantum ad illum pértinet ambos occídit. Et quod crassum est, inquit, interfícitis, et oves meas non páscitis.

Tweede lezing

Preek over ‘De herders’, van de H. Augustinus, bisschop

   (Sermo 46, 9: CCL 41, 535-536)

Wees een voorbeeld voor de kudde

Toen nu de Heer gezegd had, wat die herders graag hebben, zei Hij ook, wat zij nalieten te doen. De gebreken toch van de schapen zijn openlijk kenbaar. Gezonde en weldoorvoede schapen zijn er maar weinige, dit is, die gesterkt zijn door het voedsel van de waarheid en een goed gebruik maken van de weiden van Gods genade. Maar die slechte herders verzorgen deze niet. Men zegt nog weinig met de bewering, dat zij geen zorg hebben voor kwijnende, zieke dwalende en verdwaalde schapen. Zelfs doden zij sterke en goed gevoede schapen zoveel zij kunnen. Toch blijven deze leven. Ze leven van Gods barmhartigheid. Maar voor zover het aan de slechte herders ligt, worden ze vermoord. ‘En hoe, zeg ik, worden ze vermoord?’ Door het slechte leven van de herders, door hun slechte voorbeeld. Of werd het soms zonder reden tot die dienaar Gods (Titus) gezegd, die uitmuntte onder de medehelpers van de hoogste herder: Stel uzelf bij allen tot een voorbeeld van goed gedrag,  en: Wees een voorbeeld voor de gelovigen.

Want zelfs als een sterk schaap ziet, dat zijn leider meestal slecht leeft en als het zijn ogen afwendt van Gods geboden en naar de mens kijkt, zal het in zijn hart beginnen te zeggen: ‘Als mijn leider zo leeft, wie ben ik dan, dat ik niet zou doen zoals hij?’ De herder heeft hier het sterke schaap gedood. Maar als hij dan het sterke schaap doodt, wat zal hij dan met de andere doen, als hij datgene, wat hij niet zelf had sterk gemaakt maar toevallig als sterk had aangetroffen, door zijn slechte leven vermoordt?

Ik zeg het tot uw liefde en ik herhaal het: ook als de schapen leven en sterk staan in het woord des Heren en onderhouden wat zij van hun leider hebben gehoord: Doet wat zij u zeggen, maar handelt niet naar hun werken,  zal toch degene, die openlijk voor het volk slecht leeft in zover het aan hem ligt, hem doden door wie hij wordt gadegeslagen. De slechte herder vleie zich dus niet met de gedachte, dat die ander niet dood is; deze leeft wel, maar de ander is een moordenaar. Want hoe kan het, dat, wanneer een wellustig man een vrouw beziet om haar te begeren, hij een overspelige is, hoewel de vrouw kuis is gebleven? De Heer heeft het naar waarheid en openlijk gezegd: Alwie naar een vrouw kijkt om haar te begeren, heeft in zijn hart al echtbreuk met haar gepleegd. Hij kwam niet in haar slaapkamer, maar inwendig pleegde hij echtbreuk in zijn binnenkamer.

Zo zal ieder, die slecht leeft onder de ogen van hen, over wie hij als leider werd aangesteld, zoveel in zijn vermogen is ook de sterken doden. Wie die leider navolgt, zal sterven; wie hem niet volgt, zal leven. Maar voor zover het de leider betreft, heeft hij beiden gedood. Het gemeste dier slacht gij af, maar weiden doet gij de schapen niet!